,, Jeden bochenek chleba wystarczał często, żeby uratować życie. Ale jeden bochenek często stawał się też przyczyną śmierci całych polskich rodzin, całych żydowskich rodzin. Ocalało 200 do 300 tysięcy Żydów. Żaden z nich nie miałby szansy ocaleć bez pomocy Polaków, bez pomocy takich rodzin jak rodzina Lubkiewiczów, jak pan Leon, pani Marianna, Stefan – ich syn, jak Polacy, którzy w Sadownem, w powiecie węgrowskim i tak wielu innych powiatach tej pomocy udzielali ‘’.
Premier Mateusz Morawiecki
Sadowne, 24.03.2019 r.
Dnia 24 marca w Gminnym Ośrodku Kultury w Sadownem obchodziliśmy Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Na uroczystość przybyli: wójt Gminy Sadowne p. Waldemar Cyran, zastępca wójta p. Marcin Gręda, p. Małgorzata Koroś – dyrektor Szkoły Podstawowej w Sadownem im. bł. ks. Edwarda Grzymały wraz z uczniami i harcerzami 123 Drużyny Harcerskiej ,, Włóczykije”, kustosz Centrum Łowiectwa i Leśnictwa im. Profesora Z. Jasińskiego w Sadownem – p. Krzysztof Kądziela, p. Sławomir Chyliński – redaktor naczelny portalu Info Sadowne, pracownicy GOK w Sadownem. Gospodarzem spotkania była p. Ewa Piórkowska – dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Sadownem. Zebranych powitał wójt Gminy Sadowne – p. Waldemar Cyran, który uzmysłowił znaczenie tego święta dla lokalnych społeczności.
O Narodowym Dniu Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką, Instytucie Pileckiego, programie ,, Zawołani po imieniu’’ i wystawie opowiedział p. Sławomir Akonom. Projekt przywraca pamięć, zbiorowej świadomości, tych Polaków, którzy za okazaną pomoc ,,starszym braciom w wierze” ponieśli śmierć. Prelegent przybliżył sylwetki ,,Zawołanych”, upamiętnionych przez Instytut Pileckiego i podkreślił wartość ich cierpienia. Pierwszymi upamiętnionymi w tym projekcie byli Marianna, Leon i Stefan Lubkiewiczowie z Sadownego. Opowieść o rodzinie sadowieńskich piekarzy prowadzący uzupełnił fragmentem filmu.
Spotkanie zakończył przemarsz do miejsc upamiętnionych przez Instytut Pileckiego i złożenie kwiatów.
Wśród ratujących Żydów wielu zostało uhonorowanych tytułem,, Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata.”
,, Sprawiedliwi udzielili nam dostatecznie wielu lekcji tym, jak żyli oni sami i jak my powinniśmy żyć. Każdy z nas ma w sobie moc naprawiania. Najwspanialszy pomnik, jaki możemy wznieść, by zapamiętać i uhonorować Sprawiedliwych, to jeden akt dobroci skierowany każdego dnia ku drugiemu człowiekowi. Takie czyny poprawiają świat”.
Michael Schudrich
,, Człowieka trzeba mierzyć miarą serca”
Jan Paweł II
Tekst i zdjęcia: S.A.